مقدمه
همانطور که در بخش اول گفته شد ، در حوزه ی روف گاردن، تراس سبز و دیوار سبز نیازمند اطلاعات بسیار مهمی درباره ی گیاهان می باشیم که در این سری از مقالات نیازمندی های گیاهان را مورد بررسی قرار می دهیم . گیاهان با توجه به اقلیمشان ( زادگاه اصلیشان ) برای سیر تکامل خود نیازمندی های مختلفی دارند که اگر بخواهیم گیاهی را در فضایی غیر از زادگاهش پرورش بدهیم ، می بایست این نیازمندی ها را تا حد امکان متناسب با فضای اقلیمی گیاه تنظیم کنیم تا گیاه بتواند مسیر رشد و پرورش خود را به خوبی طی کند . این نیاز ها که هرکدام به نوبه ی خود دارای اهمیّت هستند به شرح زیر می باشند :
یک : بستر مورد نیاز برای رشد گیاه (خاک)
دو : میزان آب دهی
سه : رطوبت محیطی
چهار : میزان تابش نور آفتاب
پنج : زمان هرس گیاه
در این بخش می خواهیم مطالبی را در رابطه با بند اوّل که یکی از مهمترین نیازهای گیاهان به شمار میرود بیان کنیم.
خاک بستر رشد گیاه می باشد و متناسب با نوع گیاه باید ویژگی های مخصوصی داشته باشد تا گیاه بتواند به بهترین شکل در آن به حیات خود ادامه دهد ، مواد مغذی مورد نیاز خود را تامین کند و دچار آفت های مربوط به خاک های نامناسب و ناسازگار با خود نشود .
انواع خاک :
یک – خاک برگ :
این نوع خاک که از پوسیده شدن برگ گیاهان و درختان حاصل می شود ارزش غذایی چندانی نداشته و مزیت آن سبک بودن یا به عبارتی زه کشی بالای این خاک می باشد . پس اگر از این خاک برای بستر گیاه استفاده می کنیم باید مواد مغذی و مورد نیاز گیاه را نیز تأمین کنیم که این فرآیند را می توانیم با ترکیب این خاک با خاک های مغذی مانند پیت ماس ، پرلیت و … متناسب با گیاه هدف انجام دهیم.
دو – خاک ماسه ای (خاک شنی) :
این نوع خاک نیز دارای زه کشی بالایی است و آب را در خود نگه نمی دارد ، از همین جهت برای قلمه زدن و تکثیر گیاهان بسیار مناسب است . اما به تنهایی برای بستر رشد گیاه مناسب نمی باشد ، چون مواد مغذی مورد نیاز گیاه را دارا نبوده و برای پرورش گیاهان نیازمند ترکیب با خاک هایی همچون خاک باغچه ، پیت ماس و کوکوپیت می باشد .
سه – پیت ماس :
این نوع خاک از بقایای برگ های پوسیده ، جلبک ها و خزه ای به نام اسفاگنوم تشکیل می شود و ظاهر این خاک به صورت دانه های درشت و سیاه رنگ می باشد . همین دانه بندی درشت باعث شده که زمینه تنفس گیاه را به خوبی فراهم نماید . اگر این خاک را با مقداری خاک باغچه و پرلیت ترکیب کنید خاکی بسیار عالی برای پرورش گیاهان مخصوص به خود را فراهم نموده اید .
چهار – خاک رسی :
این خاک از دانه های ریز رس تشکیل شده و به شدت آب را در خود نگه می دارد. به همین دلیل این خاک به تنهایی برای پرورش گیاهان مناسب نبوده و با جذب آب کاملا اشباع و متراکم شده و باعث پوسیدگی ریشه گیاه میشود، در نتیجه برای استفاده از این نوع خاک ترکیب آن با خاک های سبک مانند خاک برگ و ماسه ای یا پیت ماس ضروری است .
پنج – کوکوپیت :
این خاک ، خاکی مغذی و گران می باشد ، از پوست درخت نارگیل تهیه می شود و رطوبت زیادی را در خود نگه می دارد اما بر خلاف خاک رسی پس از جذب آب ، متراکم نشده و ریشه گیاه را با مشکل مواجه نمی کند . یعنی ضمن حفظ رطوبت در خود ، تنفس گیاه را نیز فراهم می سازد . از طرفی علف های هرز در این خاک رشد نمی کنند و گزینه بسیار مناسبی برای بستر گیاه می باشد . لازم است بدانیم که اگر این خاک با خاک های سبک مانند پیت ماس ، پرلیت و یا ورمی کمپوست مخلوط شود خاکی بسیار مناسب برای پرورش گیاه می باشد و بستر بسیار مناسبی برای رشد اکثر گیاهان آپارتمانی فراهم می سازد .
شش – پرلیت :
این خاک درواقع نوعی سنگ معدنی ( آتشفشانی ) می باشد که به صورت دانه های نسبتا درشت و سفید رنگ است . این خاک درواقع مکمّلی برای بستر اصلی گیاه می باشد ، کاربرد اصلی این خاک بالا بردن زه کشی خاک و سپس حفظ رطوبت آن است اما باید به میزان دقیق و مناسب به خاک اصلی گیاه اضافه شود ، چرا که استفاده بیش از اندازه از این خاک موجب بالا رفتن بیش اندازه رطوبت و هوا در خاک شده که این خود برای سلامت گیاه مضر می باشد .
هفت – ورمی کمپوست ( کود آلی ) :
این نوع خاک نیز به تنهایی بستری مناسب برای رشد گیاه نیست و ورمی کمپوست در واقع یک مکمل غذایی بسیار خوب و غنی از منگنز ، روی ، مس و آهن برای گیاه می باشد . این خاک کاملاً ریز و سبک بوده و با رنگ قهوه ای حفظ کننده بسیار خوبی برای رطوبت و آب مورد نیاز گیاه می باشد و یک کود کاملا ارگانیک به حساب می آید .
هشت – خاک باغچه :
در دسترس ترین خاک ها ، خاک باغچه است . این خاک سرشار از مواد مغذی و مورد نیاز گیاه می باشد اما نکته ی منفی درباره ی این خاک ، سنگین بودن آن است که به همین جهت نباید به تنهایی برای بستر گیاه انتخاب شود و در صورت ترکیب با خاک های سبک ، بستری بسیار مناسب برای رشد گیاه می باشد .
ممنون از مطلب مفیدتون
ممنون از توجهتون