بام سبز در آپارتمان ها و ساختمان ها یک فضای سبز زیبا و در دسترس بر روی پشت بام و یا سقف ساختمان است که می توان در آن انواع مختلفی از گل ها ، گیاهان و درختچه ها را کاشت و پرورش داد و زیبایی و مطلوبیت آنها استفاده نمود. انواع بام سبز را می توان به صورت حداقلی و با قراردادن چند فلاورباکس و گلدان بر روی بام ایجاد نمود و یا اینکه به صورت کامل تر و کاربردی تر با اضافه کردن سطح کاشت و پوشش گیاهی و همچنین اقلام مکمل مانند آبنما ، سایبان چتری ، آلاچیق و مبلمان روف گاردن آن را طراحی و اجرا نمود.
انواع بام سبز
بام سبز را می توان به سه دسته کلی بام سبز گسترده، بام سبز متمرکز و بام سبز مدولار و پرتابل تقسیم بندی نمود.
بام سبز گسترده
در بام سبز گسترده یک بستر کاشت یکپارچه به صورت سطحی و با ضخامت 15 تا 25 سانتی متر ایجاد می شود و در مقایسه با سایر روش ها اقتصادی تر می باشد اما امکان تنوع کشت در بام سبز گسترده پایین می باشد.
بام سبز نیمه متمرکز
در روش اجرایی بام سبز نیمه متمرکز ، عمق کاشت به نسبت بیشتر می باشد و حتی ممکن است برای کاشت برخی از درختان و درختچه ها تا بیش از 6/. متر نیز باشد . در این روش تنوع کاشت بیشتر است و امکان کاشت انواع متنوع تری از گیاهان وجود دارد. در بام سبز نیمه متمرکز به خصوص در مواقعی که حجم خاک و بستر کاشت بالا می باشد باید به استقامت سازه و بار مجاز آن توجه نمود.
بام سبز متمرکز
بام سبز متمرکز به عنوان کاربردی ترین و گران ترین روش اجرای بام سبز می باشد که در آن امکان کاشت با تنوع بالا وجود دارد و همچنین می توان در کنار کاشت پوشش گیاهی با ساخت و اجرای مسیرهای پیاده روی ، نشیمن و … میزان استفاده از آن را بیشتر نمود. بام سبز متمرکز دارای قیمت بالاتر ، وزن بیشتر ، کاربرد و جذابیت بیشتر و سطح گسترده تر نسبت به دو روش دیگر می باشد.
همچنین برای اجرای انواع بام سبز می توان در صورت تناسب با فضا از ترکیبی از سه روش فوق نیز استفاده نمود.
مزایای بام سبز
انواع بام سبز دارای مزایای زیادی می باشد که بخشی از آن به صورت کلی مزایای فضای سبز عمودی شامل بام سبز ، دیوار سبز و تراس سبز می باشد و بخشی نیز مزایای خاص بام سبز است. در ذیل به برخی از مزیت های بام سبز اشاره می شود.
- ایجاد زیبایی و طراوت محیطی
- آسان نمودن دسترسی ساکنین به فضای سبز طبیعی
- کاهش آلودگی هوا
- صرفه جویی در هزینه های انرژی برای تامین سرمایش و گرمایش ساختمان
- ایجاد و ترمیم زیست گاه های پرندگان شهری
- بهبود منظر و چشم انداز شهری
- کاهش اثر جزیره های حرارتی در شهرها
- استفاده از فضای ناکارآمد پشت بام و تبدیل آن به فضای مفید و کاربردی بدون پرداخت هزینه اضافه برای زمین
- افزایش طول عمر مفید ساختمان
- فضایی برای تسریع در بهبود بیماران و سالمندان ساکن ساختمان
- امکان کشت گیاهان زینتی ، خوراکی و دارویی
- محلی برای برگزاری جلسات ساختمان و بهبود روابط اجتماعی همسایگان با حضور در بام سبز
- افزایش قیمت ساختمان و سهولت در فروش برای سازندگان
جزئیات اجرایی بام سبز
به صورت کلی جزئیات اجرایی انواع بام سبز عبارت است از موارد ذیل که باید هر سرفصل طی یک مقاله و به صورت تفصیلی بررسی گردد لکن در اینجا برای آشنایی به صورت کلی و تیتروار به آنها اشاره می شود.
- آماده نمودن پشت بام برای اجرای بام سبز
- محاسبه بار مجاز و استحکام سازه ای ساختمان
- طراحی بام سبز با رعایت ملاحظات کاربردی، زاویه تابش آفتاب ، جهت وزش باد و…
- ایزولاسیون و عایق صحیح بام
- تعریف سیستم ها و شبکه های دفع فاضلاب بام سبز
- زه کشی صحیح بسترهای کاشت
- استفاده از متریال و اقلام مناسب فضای بیرونی و دارای مقاومت در برابر بارندگی، سرما و گرمای شدید و تابش آفتاب مستقیم مانند چوب پلاست و ترمووود
- شاسی کشی صحیح و اصولی برای حفظ کیفیت سازه ها و اقلام در بلندمدت
- استفاده از خاک مناسب ، سبک و غنی از مواد غذایی مورد نیاز گل ها و گیاهان
- کاشت گونه های مناسب گل ها و گیاهان بر روی بام سبز
- اجرای سیستم آبیاری اتوماتیک و یا آبیاری هوشمند
- نورپردازی با رعایت زیبایی و کفایت روشنایی
