انواع بار وارد در ساختمان
در دسته بندی بار وارد بر ساختمان در حالت کلی می توان به عناوین و دسته بندی هایی همچون بار مرده، بار زنده ، بار استاتیکی، بار دینامیکی، بار مصنوعی ، بار باد ، بار برف و باران ، بار فشار خاک و فشار آب ، بار انفجار و … اشاره نمود لکن با توجه به اینکه موضوع این مقاله بررسی بار وارده بر یک ساختمان از فضای سبز عمودی شامل روف گاردن ، گرین وال و تراس سبز می باشد به طور کلی بار را به دو دسته بار مرده و بار زنده تقسیم نموده و توضیحاتی در خصوص آن می دهیم.
بار مرده
بار مرده اصطلاحا به ساختمان متصل و فیکس بوده و در طول عمر ساختمان به صورت دائمی و ثابت همراه سازه می ماند مانند وزن خود ساختمان و اجزای ثابت آن.
بار زنده
هر آنچه که بر ساختمان وزن غیر دائمی و قابل تغییری را تحمیل نماید و این وزن قابل جابجایی باشد اصطلاحا بار زنده نامیده می شود مانند وزن انسان و یا هر وسیله و لوازمی که در طبقات و بام ساختمان قرار داده می شود.
بار وارد مرده در روف گاردن
روف گاردن به عنوان آیتمی که معمولا بر روی بام و بالاترین نقطه ساختمان قرار می گیرد باری را بر ساختمان وارد می نماید که طبیعتا مهم بوده و لازم است مورد دقت و محاسبه قرار گیرد.
در ساختمان هایی که روف گاردن و تراس گاردن به صورت بنایی و با استفاده از مصالحی مانند ماسه و سیمان و سنگ و آجر ساخته شده و با ملات به ساختمان متصل می شوند و عملا به عنوان جزئی از سازه ساختمان می باشند بار وارده به ساختمان بار مرده می باشد که این روش با توجه به تحمیل بار مازاد و احتمال آسیب مضاعف در زمان زلزله در حال منسوخ شدن بوده و جز عده کمی از معماران و سازندگان سنتی ، اخیرا کمتر از این روش استفاده می نمایند.
تقریبا تنها مزیت این روش نسبت به سایر روش ها صرفه اقتصادی و کاهش هزینه ها می باشد که البته این مزیت هم با گذشت زمان و تحمیل هزینه های جانبی عملا به صرفه نبوده و در نهایت و پس از گذشت چندسال هزینه بیشتری را متوجه ساکنین و مالکان می نماید.
بار زنده در روف گاردن
در نقطه مقابل تحمیل بار مرده در ساخت روف گاردن بار زنده می باشد که به علم و تجربه ثابت شده، در طول زمان و یا در حوادثی مانند زلزله برای ساختمان بهتر بوده و آسیب کمتری به همراه خواهد داشت.به طور کلی در روف گاردن هایی که با روشی به غیر از روش بنایی و استفاده از ملات اجرا می شوند بار وارده به ساختمان بار زنده می باشد.
یکی از روش های روز که در دنیا مورد توجه بوده و عموما روفگاردن ها و فضای سبز عمودی با این روش اجرا می شوند روش مدولار پرتابل بوده که در آن با استفاده از مجموعه ای از اجزای پرتابل یک کل ایجاد شده و در واقع بام سبزبا اینکه در دید کلی یک مجموعه دیده می شود لکن از قطعات کوچک و بزرگ قابل جابجایی که برابر طراحی در کنار هم چیدمان می شوند تشکیل شده است و در این روش بار وارده بار زنده و همچنین بار سبک می باشد.
روش های کاهش بار وارده در روف گاردن پالیزبام
با توجه به اینکه یکی از دغدغه های اصلی ساکنین و مالکان برای اجرای روف گاردن بار وارده بر ساختمان می باشد پالیزبام با استفاده از سازه های سبک و پرتابل، بار وارده را به طور محسوسی کاهش داده است.
در روش پالیزبام کلیه اقلام و سازه ها با استفاده از پروفیل های آهن (قوطی آهن) و ورق گالوانیزه و بعضا گلدان های پلاستیکی ساخته شده و از نماپوش های چوبپلاست و یا ترمووود برای نمای کار استفاده می شود و حتی سازه های بزرگتری مانند آلاچیق نیز بدون اتصال به بام و با ساخت یک کلاف فلزی به عنوان پایه سازه ساخته می شود. و در نهایت با چیدمان متنوع اجزای روف گاردن مانند انواع فلاورباکس ها ، آلاچیق و پرگولا ، آبنما ، چمن مصنوعی ، شن و قلوه ، گرانول و استفاده از خاک سبک روف گاردن و یا تراس سبز آماده بهره برداری شده و میانگین وزن وارده بر بام (متناسب با طرح) وزنی در بازه 60 تا 100 کیلوگرم بر مترمربع می باشد که کمتر از نصف بار مجاز می باشد.