به کاشت و پرورش گیاهان ( اعم از گل ها ، گیاهان دارویی ، گیاهان خوراکی و سبزیجات) در طبقه های عمودی روی هم زراعت عمودی یا کشاورزی عمودی می گویند و عمدتا در گلخانه های صنعتی برای تولید بهینه محصولات با استفاده از حداقل فضا ، نیروی انسانی ، انرژی و … استفاده می گردد و اخیرا نیز ساکنین ساختمان ها با استفاده از این روش در روف گاردن ، تراس گاردن و دیوار سبز اقدام به تولید محصولات مصرفی خانواده در منزل نموده اند .
هدف زراعت عمودی
وجود محیط کنترل شده ای برای کشاورزی به جهت اینکه بتوان رشد گیاهان را به سمت بهینه سازی پیش برد و حتی بتوان روش های کشاورزی بدون خاک یعنی هیدروپونیک ، آکواپونیک و ایروپونیک را به کار برد ، به نوعی هدفی بزرگ برای پیشرفت در کشاورزی و تولید انبوه محصولات با درصد پایینی از هزینه محسوب می شود .
هیدروپونیک یا آب کشت : یکی از روش ها تولید محصول بدون خاک و سم ، با استفاده از مواد مغذی می باشد. که یکی از موارد قابل توجه این روش حذف آلودگی خاک در محیط می باشد .
آکواپونیک : استفاده از آلودگی های دامی برای تهیه ی کود در این روش می تواند تاثیر بسزایی داشته باشد.
ایروپونیک یا هواکشت : یکی از روش های باغبانی سرپوشیده ای که تغذیه ی ریشه گیاهان به صورت مستقیم به وسیله ی اسپری شدن مداوم آب حاوی مواد محلول معدنی و کودهای شیمیایی ، صورت می گیرد و این امر به علت قرارگیری ساختار ریشه به شکل معلق در هوا انجام می گردد .
سیستم مزارع عمودی
سازه های این سیستم مدرن تا حدامکان با متریال های ارزان و یا آلومینیوم ساخته می شود و نوری که برای این روش مدنظر هست نور LED می باشد ، که خود با کاهش دادن استفاده از انرژی های تجدید ناپذیر و سوخت های فسیلی می تواند آلودگی محیط زیست را به حد کافی پایین بیاورد .
در کل استفاده از هر نوری به صورت عمود در این فرایند ، به علت تامین نور کافی گیاهان به یک اندازه ، اثرگذار خواهد بود .
یکی دیگر از راه هایی که برای پایین آوردن هزینه مزارع عمودی و توجیه پذیری آن پیشنهاد می گردد و اخیرا خصوصا در کشورهای پیشرفته مورد توجه و استفاده قرار گرفته استفاده از آب های بازیافت شده برای آبیاری می باشد .
کشاورزی عمودی
مزایای سیستم عمودی
- عدم استفاده ( یا استفاده حداقلی ) از سم و آفت کش
- امکان استفاده از متریال های ارزان در ساختار استقرار سازه های مزارع عمودی
- رفع مشکل حمل و نقل محصولات غذایی به مناطق مستعد خشکسالی و مناطق پرجمعیت دیگر
- کاهش استفاده از انرژی های تجدیدناپذیر
- کاهش هدر رفت زمان انتقال محصولات به مناطق دیگر
- کاشت هرگونه گیاهان خوراکی ریشه دار
- افزایش قابلیت استفاده از سبزیجات و محصولات تازه
- افزایش فضای قابل استفاده برای کشاورزی
- قابلیت کشاورزی عمودی در سطح خانگی
- قابلیت اجرای سیستم در ساختمان ها ، انبارها ، فضاهای بی استفاده و…
- پاسخ دهی به افزایش جمعیت
طراحی سیستم مزارع عمودی
اجرای این سیستم در سطح شهری و یا خانگی در صورت قرار گرفتن در دید ، می تواند با تلفیق عناصر دیگر به گونه ای طراحی شود که علاوه بر کاربردی بودن ، نیاز بصری مخاطب را نیز رفع کند . این عناصر می تواند ایجاد یک آبنما باشد یا تلفیق گل های فصلی زیبا با گیاهان قابل برداشت . و یا می توان با کاور کردن سازه ها با استفاده از چوب پلاست یا ترموود ، نمای زیبایی به وجود آورد.
در صورت استقرار این سیستم در تراس ، روف و یا محوطه ها در سطح خانگی ، در نظرگرفتن یک میز تاشو متصل به یکی از عناصر این سیستم ، فضا را قابل استفاده تر و لذت بخش تر می نماید.
در صورت کاشت و برداشت محصولات کم با نگهداری کم مانند سبزی خوردن ، می توان سیستم هایی با ضخامت کم طراحی کرد تا بتوان به عنوان دیوار سبز در تمامی فضاهای خانه ، راهروها ، ساختمان های اداری و … استفاده نمود و سبزینگی فضا را تامین کرد.